Zorgpad Chronische Nierschade (Nefrologie)

Aanleiding
Elk jaar komen er ongeveer 2.000 patiënten met nierfalen (nierfunctie <15%) bij. Dat aantal stijgt waarschijnlijk de komende jaren, onder andere door vergrijzing en de toename van mensen met diabetes en hoge bloeddruk (bron: Nierstichting). Dit stijgende aantal betekent dat de toestroom van de groep chronische patiënten die een voorstadium van nierfalen heeft ook groter wordt. Juist van deze patiëntengroep, is het bekend dat er veel winst te behalen is vanuit leefstijlaanpassingen en dit kan bijdragen aan de vertraging van de achteruitgang van de nierfunctie. Aangezien er in het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) bij de afdeling Diëtetiek geen capaciteit is om alle patiënten van deze groeiende patiëntenpopulatie te behandelen, is de samenwerking met de eerste lijn opgezocht.

Ontwikkeling Zorgpad
Er is kritisch gekeken voor welke patiënten met chronische nierschade dieetbehandeling in de eerste lijn passend is. Hierbij zijn de zorgprofielen volgens de Artsenwijzer Diëtetiek als leidraad gebruikt.
Er werd geconstateerd dat er meer kennis over voeding en nierziekten gewenst is bij de diëtisten in de 1e lijn, om deze patiëntengroep goed te kunnen behandelen. Vanuit de diëtisten nefrologie van het JBZ is er een tweedaagse scholing voor de geïnteresseerden diëtisten van de 1e lijn uit de omgeving ontwikkeld om expertise over dieetbehandeling bij chronische nierschade te verkrijgen. Deze scholing is op 31 januari en 7 februari 2023 gegeven en is geaccrediteerd geweest voor het Kwaliteitsregister Paramedici.

Zorgpad
Middels onderstaande schema, wordt elke binnen gekomen poliklinische aanvraag vanuit de afdeling Nefrologie (nefrologen, verpleegkundige specialisten) beoordeeld door één van de nefrologie diëtisten. Er is een verwijsformulier gemaakt die vervolgens wordt ingevuld en in overleg met de patiënt naar de diëtist 1e lijn wordt verstuurd. Het secretariaat van de afdeling Diëtetiek speelt hier een belangrijke bemiddelende rol in.

Nierfunctie Diëtist
eGFR > 60 ml/min/m2 Nefrotisch syndroom Ziekenhuis
  Erfelijke cystenieren Ziekenhuis
 
  Ernstige albuminurie (ACR >30 mmol/kreat) 1e lijn
Persisterende hyperkaliemie (> 5,5 mmol/l)

Zonder medicatie

Met medicatie

1e lijn
Ondervoeding of overgewicht 1e lijn
Dyslipidemie 1e lijn
Nierstenen 1e lijn
Jicht 1e lijn
Redelijk stabiele nierfunctie en geen van bovenstaande Geen
eGFR 30-60 ml/min/m2 Nefrotisch syndroom Ziekenhuis
  Erfelijke cystenieren Ziekenhuis
  Ernstige albuminurie (ACR >30 mmol/kreat) Ziekenhuis
  Snel progressieve nierinsufficiëntie Ziekenhuis
 
Persisterende hyperkaliëmie (> 5,5 mmol/l)

Zonder medicatie

Met medicatie

1e lijn

 

Persisterende hyperfosfatemie (> 1,5 mmol/l) 1e lijn
Hypertensie met stabiele nierfunctie 1e lijn
Ondervoeding of overgewicht 1e lijn tenzij reeds een van bovenstaande indicaties
Redelijk stabiele nierfunctie en geen van bovenstaande Overweeg 1e lijn voor leefstijl adviezen
eGFR <30 ml/min/m2 Iedereen Ziekenhuis

Betrokken zorgverleners

Nefrologie diëtisten JBZ (Rianne van Heertum, Florien Verbeek, Liset Olijve)
Diëtisten 1e lijn met expertise nefrologie (Anita Kuenen, Annelie Teunisse, Dorien Goijaerts, Ellen Kant, Esther Grauss, Iris van den Aker, Jolijn Velema, Karin Wijnen, Marga van Vugt, Mirjam Cleveringa, Panja Bosch, Sofie Kurstjens, Vienne Sanders, Wendy Koot)